Fries Witbloeivlas (1816 - 1938)

Synoniem: Fries Landras

Witte bloem in een blauwe zee

Lang geleden, begin 19^e eeuw, ontdekte tuinder Geert Geerts Bijlstra uit Foudgum iets bijzonders tussen zijn blauwbloeiende vlasplanten:

"Het was 1816. Op een zondag, de juiste dag kan ik niet aangeven, dat ik naar gewoonte 's middags hetzelfde bezichtigde, viel mijn aandacht op een vlasstengel, welke een witte in plaats van een blauwe bloem droeg. Nauwkeurig rondziende of ik meer dergelijke kon opsporen, vond ik in 't geheel zeven die zich op deze wijze onderscheidden."

G.G. Bijlsma heeft de zaden van deze witbloeiende variant apart geoogst, en in de jaren die volgden de witbloeiende vlasplanten die hieruit kwamen vermeerderd. Zo zou het Fries Witbloeivlas ras zijn ontstaan. Na jaren van vermeerdering was er genoeg zaad voor het hele vlasareaal van G.G. Bijlsma. Echter, vonden de collega-boeren van Bijlsma deze witbloeiende variant in eerste instantie maar niets; vanouds werd de blauwbloeiende vlas altijd vanuit de Baltische landen geïmporteerd en dat was de vlas waar men op vertrouwde. Echter, door oorlogsomstandigheden werd de aanvoer van Baltische vlas sterk belemmerd. Vanaf toen kwam de witbloeiende vlas meer in trek (je moet toch wat als vlasteler!) en werd het Fries Witbloeivlas verspreid over heel Europa.

Witte bloei uit Friesland

De naam en het synoniem van Fries Witbloeivlas verraden al veel. Dit vlasras is een landras uit Friesland, met witte bloemen. Net als Concurrent zijn zowel de vezels uit het loof als de olie uit de zaden geschikt om te gebruiken. Concurrent en Fries Witbloeivlas stonden op de Beschrijvende Rassenlijst van 1938, waarin werd beschreven hoe Concurrent in die tijd het Fries Witbloeivlas had verdrongen na een lange teeltperiode van ruim 100 jaar.