category_news
Bacteriën mogelijke verklaring voor extra longontstekingen rondom geitenhouderijen
Longontstekingen komen vaker voor bij mensen die in een gebied met veel veehouderijen wonen. Het extra risico op een longontsteking is groter als mensen binnen 2000 meter van een geitenhouderij wonen. In de stallen van geitenhouderijen zijn bacteriën gevonden die deze longontstekingen mogelijk verklaren. Dezelfde bacteriën werden namelijk ook gevonden in de omgeving en/of bij mensen die in de buurt wonen van de geitenhouderijen. Dit blijkt uit VGO-III, het nieuwste onderzoek Veehouderij en Gezondheid Omwonenden, een samenwerking van het RIVM, Universiteit Utrecht, Wageningen University & Research en het Nivel.
Onderzoekers van Wageningen University & Research (WUR) voerden het onderzoek op geitenbedrijven uit, in samenwerking met onderzoekers van de Universiteit Utrecht (UU). Er werden in de stallucht van geitenhouderijen meer dan dertig verschillende bacteriën gevonden die bij mensen longontsteking kunnen veroorzaken. Van deze bacteriën kwamen 23 ook voor bij patiënten, omwonenden, geitenhouders en/of in de buitenlucht rondom geitenhouderijen.
Uit eerder onderzoek (VGO-I en -II) bleek dat in gebieden met veel veehouderijen, longontstekingen vaker voorkomen. VGO-III bevestigt dit en ook dat vooral omwonenden van geitenhouderijen extra risico lopen op longontsteking. Dit risico is het grootst voor mensen die het dichtstbij wonen.
Deelonderzoek
VGO-III bestond uit meerdere deelonderzoeken, die vanuit verschillende invalshoeken keken welke ziekteverwekkers de oorzaak van de extra longontstekingen kunnen zijn. Wageningen Bioveterinary Research en Wageningen Livestock Research onderzochten in samenwerking met het Institute for Risk Assessment Sciences (IRAS) van de Universiteit Utrecht ziekteverwekkers op geitenbedrijven. Dit onderzoek vond plaats in nauwe afstemming met deelonderzoeken bij geitenhouders en in de buitenlucht rondom geitenhouderijen.
Analyse
De WUR onderzoekers analyseerden monsters genomen op 16 verschillende geitenbedrijven van onder andere geiten, mest, strooisel en stallucht. In de stallucht werden meer dan dertig verschillende bacteriën gevonden waarvan bekend is dat deze bij mensen longontsteking kunnen veroorzaken. Veel van de bacteriën die in de stallucht voorkomen, blijken afkomstig uit het mengsel van stalmest en strooisel zoals dat wordt toegepast op de meeste geitenbedrijven. De onderzoekers vonden geen verband(en) tussen de aanwezigheid van de ziekteverwekkers op geitenbedrijven en verschillen in bedrijfsfactoren op de zestien bedrijven. Voorbeelden van bedrijfsfactoren zijn ventilatiesysteem en omvang van het bedrijf.
Longontsteking
Van de dertig in de stallucht gevonden bacteriën kwam een groot deel ook voor in de buitenlucht rondom geitenhouderijen, zo bleek uit luchtmetingen op negen locaties in Noord-Brabant en Limburg.
Gecombineerd met de resultaten van deelonderzoeken bij geitenhouders, patiënten en omwonenden uitgevoerd door de andere partners binnen VGO-III, zijn 23 bacteriën geïdentificeerd die een mogelijke verklaring zijn voor het vaker voorkomen van longontstekingen in de buurt van geitenhouderijen. Het is moeilijk te bewijzen dat de bacteriën uit de geitenstallen de directe oorzaak zijn van de extra longontstekingen bij mensen rondom geitenhouderijen.
Aanbeveling
Naar aanleiding van de bevindingen in VGO-III, bevelen de projectpartijen aan te onderzoeken hoe de hoeveelheid mogelijke ziekteverwekkers in stal- en omgevingslucht van geitenhouderijen kan worden verminderd. Zodat mensen die in de buurt wonen met minder ziekteverwekkers in contact komen.